Trang

20 thg 6, 2010

Hector, Paris, Helen hay là "Cuộc chiến thành Troy"

Đây là bức tranh của Pierre Claude François Delorme (1783-1859), họa sĩ người Pháp chuyên vẽ tranh lịch sử. Bức tranh mô tả cảnh 6.312ff. trong trường ca Iliad của Homer, số liệu để mị dân cái . Người mang áo giáp bên tay trái là tướng Hector, con cả của vua Piram, vua thành Troy

Người bỏ vòng hoa trên đầu và với tay lấy chiếc mũ giáp là Paris, em trai của Hector . Người phụ nữ xinh đẹp đằng sau hai tráng sĩ là Helen, ban đầu là vợ của Menelaus, vua xứ Sparta, sau đó là người tình, và vợ của Paris . Nội dung bức tranh là Hector đi tìm Paris để chống lại liên quân Hy Lạp đang tiến công thì thấy Paris và Helen đang mải mê yêu đương . Hector yêu cầu em trai mình ra chiến trường. Paris đứng dậy và nói: “Hãy cho em ít thời gian và rồi em sẽ ra trận” (dòng thứ 340, lại số liệu ).

Nội dung của cảnh này chỉ có thế. Nhưng với bàn tay tài hoa của mình, người họa sĩ thành Paris đã khắc họa được tính cách cả 3 nhân vật trong câu chuyện “Ngựa chiến thành Troy” . Để mọi người rõ hơn, tớ xin được mạn phép kể tóm lược về cuộc chiến thành Troy . Hẳn ai trong chúng ta cũng biết về câu chuyện nổi tiếng này, nhưng một cách xuyên suốt trong thần thoại Hy Lạp thì chắc ít người quan tâm .

Câu chuyện bắt đầu từ lão Zeus đa tình . Zeus yêu nữ thần biển Thetis . Nhưng lời tiên tri cho biết con trai của Thetis, chính là Achilles, mai sau sẽ vinh quang hơn bố gấp bội. Zeus sợ sẽ có người vượt trên mình nên không dám lấy Thetis mà sắp đặt để nàng cưới Peleus, vua xứ Myrmidons. Đám cưới được diễn ra linh đình trên đỉnh Olympic với đông đủ mọi thần, ngoại trừ nữ thần bất hòa, Eric . Bị thần du lịch Hermes chặn lại tại cổng, Eric ném lên bàn tiệc một quả táo vàng với dòng chữ ghi trên đó: “Dành cho người xinh đẹp nhất” – quả táo bất hòa . Thế là ba nữ thần Hera, Aphrodite, và Athena giành giật nhau quả táo . Ai cũng cho rằng nó xứng đáng thuộc về mình. Họ yêu cầu Zeus phán quyết. Zeus nghĩ : “Mình mà cho mụ nào được thì cũng chẳng yên thân” , thế là làm một cú chạy đạn: “Các ngươi hãy đến tìm chàng trai tuấn tú nhất thế gian, Paris, để có câu trả lời” .

http://faculty-staff.ou.edu/M/Erika.D.Mitchell-Deluca-1/peleus3905.jpg

Hình 1: Đám cưới của Pelenus và Thetis
(Phía góc trên bên trái là chị Eric đang tập môn ném tạ bằng táo)

Lúc này, Paris, con của vua Priam I, bị vua cha bỏ rơi vì lời tiên tri hắn sẽ làm thành Troy bị hủy hoại, đang chăn cừu . Ba nữ thần hiện lên và đề nghị anh cho lời phán quyết . Nữ thần Hera hứa cho anh quyền lực , Athena hứa cho anh trí tuệ , còn Aphrodite hứa sẽ cho anh có mối tình với người con gái đẹp nhất thế gian, Helen . Và cuối cùng ái tình đã chiến thắng .

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/ff/The_Judgement_of_Paris.jpg

Hình 2: Phán quyết của Paris
(Anh Paris đang vì các chị kia ăn mặc quá mát mẻ)

Vài năm sau, khi vua Priam I không tin lời tiên tri nữa, ông chào đón Paris trở về làm hoàng tử thành Troy . Lúc này, Aphrodite hiện lên trước mặt Paris và nói với chàng rằng nữ thần sẽ thực hiện lời hứa năm xưa. Với sự chỉ bảo và giúp đỡ của Aphrodite, sợi thắt lưng tình yêu của nữ thần, Paris sang thành Sparta lừa lấy đi nàng Helen xinh đẹp , vợ của Menelaus, vua xứ Sparta.

http://pinkchiffon.web.infoseek.co.jp/TROY/paris.jpg

Hình 3: Paris đánh cắp Helen về Troy.
(Mặc dù đã được bảo kê của bà chị Aphrodite nhưng vẫn phải dùng vũ lực. Kém quá )

Người Hy Lạp liền nổi giận, liên minh với nhau kéo quân sang Troy đòi hỏi tội . (Sở dĩ có liên mình là do khi xưa, lúc diễn ra quần anh hội để tìm chàng rể cho Helen, các ứng cử viên phải ký vào minh ước thép là kẻ nào chiến thắng sẽ không bao giờ bị những người còn lại hãm hại tranh giành, và những người còn lại có nghĩa vụ bảo vệ cho đôi vợ chồng không bị chia lìa ).

http://www.gutenberg.org/files/14994/14994-h/images/image17.png

Hình 4: Lời thề Tyndareus.
(Các bạn có thấy mấy thắng quyết dẫm con ngựa không )

Trước khi diễn ra cuộc chiến đẫm máu 9 năm ròng, Hector, con trưởng vua Priam dùng mọi biện pháp ngoại giao để tránh một cuộc tắm máu Địa Trung Hải . Thậm chí Hector đứng ra yêu cầu Paris và Menelaus đánh tay đôi, chú nào thắng thì giành được Helen. Nhưng, hèn nhát, Pariskhông dám đấu .

Khi cuộc chiến nổ ra, hai bên lần lượt bị tiêu hao sức người sức của. Ban đầu quân Hy Lạp thắng như chẻ tre . Nhưng rồi chiến binh Achilles mâu thuẫn với chủ soái Agamemnon, vua xứ Mycenae về việc chia chiến lợi phẩm là nàng Briseis xinh đẹp .

http://pinkchiffon.web.infoseek.co.jp/TROY4/Briseis.jpg

Hình 5: Briesis bị cướp khỏi tay Achilles để dâng nên Agamemnon.
(Cũng không hẳn vì lão này mê gái trẻ đẹp đâu nhé)

Tức giận Achilles, người đến với cuộc chiến chỉ vì vinh quang của chiến trường cùng lợi phẩm , đã từ bỏ đội quân Hy Lạp. Thiếu vắng Achilles, quân Hy Lạp thua liểng xiểng . Patroclus, bạn của Achilles liền đến gặp chàng hỏi mượn bộ giáp Vàng. Patroclus, hứa với Achilles, theo lời chàng dặn, là chỉ mặc vào để dọa lui quân Troy chứ không ham tiến sâu vào trận địa đối phương. Nhưng rồi khi ra trận, chàng chiến binh trẻ tuổi ham thắng đã tiến vào sau trận địa vỡ vụn của quân Troy, do sợ hãi tưởng Achilles ra trận khi nhìn thấy bộ áo giáp vàng. Khi Patroclus bừng tỉnh lại cũng là lúc Hector lao vào giết chết anh . Đau khổ trước cái chết của bạn, Achilles quay trở lại quân đội, với sự dàn hòa của Odysseus, lấy lại nàng Briseis trinh nguyên .

http://pinkchiffon.web.infoseek.co.jp/TROY2/Patroclus.jpg

Hình 6: Achilles thương khóc bạn

http://pinkchiffon.web.infoseek.co.jp/TROY3/Briseis.jpg

Hình 7: Breseis được trả về cho Achilles

Achilles ra trận và đối mặt với Hector. Trước cơn giận dữ điên cuồng của Achilles , Hector ban đầu run sợ , lẩn trốn trong khói bụi chiến trường tránh mặt chiến binh thiện chiến nhất Hy Lạp. (Khi sinh con ra, Thetis nhận lời tiên tri rằng con mình sẽ chết trận. Quá lo sợ, người mẹ đã cho con uống sữa sư tử, ăn gan gấu để có sức khỏe và lòng quả cảm. Sau đó nữ thần cầm gót chân Achilles, nhúng chàng vào dòng sông Styx – Phiền não, của địa ngục, để chàng có tấm thân mình đồng da sắt bất tử. Đúng lúc đấy, Penelus nhìn thấy, tưởng nàng hại con liền giật đứa bé ra; hai người sau chuyện này mâu thuẫn nên chia tay. Do đó trên người Achilles có duy chỉ gót chân là nơi chưa được nhúng nước sông địa ngục và đó là nơi duy nhất có thể đả thương chàng). Nhưng rồi nỗi sợ hãi qua đi, Hector biết rằng số phận mình là phải chết vì Troy liền quay lại lao vào cuộc chiến với Achilles. Do mang bộ giáp của Achilles nên Hector bị Achilles đâm giáo vào họng, yếu điểm lớn nhất trên chiếc áo giáp mà chỉ mình Achilles mới biết .

http://pinkchiffon.web.infoseek.co.jp/TROY3/Hector12.jpg

Hình 8: Hector từ biệt vợ con và thành Troy trước khi ra trận đấu với Achilles

http://www.umich.edu/~homeros/Representations%20of%20Homer's%20Ideas/achilles.jpg

Hình 9: Cái chết của Hector

http://pinkchiffon.web.infoseek.co.jp/TROY/Priam4.jpg

Hình 10: Ông già Priam I cầu xin Achilles cho mình mang xác con trai về

http://larryavisbrown.homestead.com/files/david_andromache.jpg

Hình 11: Andromache, vợ và Astyanax 2, con thương khóc Hector

Sau đó, người Hy Lạp và Troy vẫn đánh nhau liên miên không phân thắng bại. Paris với sự giúp đỡ của Apollo đã bắn tên vào gót chân của Achilles khiến chàng trai Hy Lạp tử trận .

http://thanasis.com/achi009.jpg

Hình 12: Cái chết của Achilles.
(Bên trái là tay cung bắn lén Paris và thầy chỉ điểm Apollo )

Paris thì chết bởi Philoctetes . Và cuối cùng phần thắng thuộc về những người Hy Lạp lanh lợi với kế “Ngựa chiến thành Troy” của Odysseus .



Hình 13: Ngựa chiến thành Troy hay chỉ là cuộc nồi da nấu thịt

Điều lưu ý cuối cùng là cuộc chiến thành Troy kết thúc bằng việc tế lễ các thần bằng con trai của Hector

Hình 14: Cái chết của Astyanax 2, con trai của Hector.
Đây chính là bộ mặt tàn ác của chiến tranh

Trở lại với bức tranh theme, chúng ta thấy rằng.

Bức tranh hiện lên 2 nhân vật chính là ngọn nguồn của chiến tranh: Paris và Helen.Hector được vẽ hòa đồng với khoảng mầu tối, nền của bức tranh.

Paris thể hiện thái độ nhận lỗi với Hector khi mải mê với người đẹp mà quên đi trách nhiệm công dân của mình. Tác giả cho thấy rõ trên khuôn mặt chàng pha trộn sự ngượng ngập; do Hector thấy cảnh yêu đương của mình cũng như việc làm của mình, không ra trận; sự hối lỗi; và sự quyết tâm, sẵn sàng chiến đấu.

Helen không gượng ngịu, cũng không trâng tráo mà cũng không lo lắng. Đơn giản là nàng chỉ là người đàn bà, một người đàn bà đang yêu. Nàng không hề đáng trách mà cũng chẳng đáng thương. Nàng là một bông hoa đẹp giữa cuộc tắm máu giữa Hy Lạp và Troy.

Hector ẩn mình cùng nền bức tranh. Anh không giận dữ đe nẹt, cũng không nhẹ nhàng khuyên bảo. Anh chìm vào nền của bức tranh đúng như tính cách của mình. Luôn đứng ra che chở cho người khác. Luôn sống vì người khác. (Hector luôn đứng ra bênh vực cho Helen khi nàng bị người Troy chế nhạo. Chàng cũng rất yêu quý Paris). Cuộc chiến này là do em chàng gây nên, nhưng chàng vẫn bảo vệ chê chở cho em trai mình nhưng luôn nghiêm khắc dậy bảo. Hector trái ngược hẳn với Achilles. Achilles thì tham dự vào cuộc chiến do mải mê vinh quanh và lợi phẩm, còn Hector thì bị cuốn vào cuộc chiến do anh có trách nhiệm với người thân cũng như đất nước của mình. Rõ ràng một bên là người hùng còn bên kia là một tên võ biền. Hector tuy không được nhắc nhiều đến như Achilles do không có liên quan nhiều đến các vị thần, như Achilles hay Paris, nhưng anh luôn được coi là hình mẫu với ba đặc tính cao quý: Luôn là người công dân tốt, yêu tổ quốc hơn cả máu thịt mình; là một chiến binh cừ khôi; và cuối cùng là hết lòng yêu thương vợ con, gia đình nhỏ của riêng mình.

Việc tớ lấy bức tranh này làm theme thì chỉ một phần do nó quá đẹp. Còn đâu phần lớn tớ muốn ngợi ca Hector, người con vĩ đại của thành Troy. Xin lưu ý với các bạn rằng: Người Địa Trung Hải xưa kia luôn thể hiện trong nghê thuật ở trạng thái “nude”, bán phần – nữ, toàn phần – nam, không phải vì tính dục trong con người. Đó là việc khoe nét trẻ trung cường tráng của các chiến binh (nam) để quân thù khiếp sợ , và là việc khoe nét tươi trẻ căn tràn nhựa sống của các thiếu nữ (nữ) . Gần đây, kênh Discovery đã có nhấn mạnh việc “nude” trong các kỳ Đại Hội Olympic và đôi khi ở chiến trường là hầu như không có; bởi vì sự vướng víu khi di chuyển . Thế nên các bạn cũng không nên nghĩ xấu rằng người Hy Lạp lúc nào cũng tình dục nhé .

Ban đầu tớ định lấy theme là ảnh Alexander Hamilton – bộ trưởng tài chính đầu tiên của nước Mỹ, người thiết lập hệ thống ngân hàng cho nước Mỹ đến tận bây giờ, người có mặt trên đồng 20 USD. Ông là người đa tài trên nhiều lĩnh vực: quân sự, luật học, triết học, kinh tế học; mà mặt nào cũng để lại nhiều cống hiến to lớn với đất nước Hoa Kỳ (Hamilton là người Scotland). Tuy nhiên ông này gần cuối đời lại đi ngoại tình. Một lần duy nhất ngoại tình này đã đánh sập cả sự nghiệp của Hamilton, ông không thể ứng cử vào vị trí tối cao trong nhánh hành pháp; mặc dù tài năng và uy tín thừa giúp ông trở thành Tổng Thống thứ 2 hoặc thứ 3 của Hợp Chúng Quốc Hoa Kỳ. Ông này đầy đủ mọi khoản nhưng lại lăng nhăng thế nên tớ nghĩ lấy Hector hợp hơn.

Vậy là chốt lại, sau một hồi gõ, và chỉnh sửa tớ quyết định post nhanh rồi còn đi ngủ vì mệt quá roài. Tìm hình minh họa mệt gấp 10 lần viết. Mọi người đọc xong nhớ comment nhé



1 nhận xét:

  1. Có lẽ bài viết này bạn cũng đăng lâu lắm rồi nhưng hôm nay mình mới đọc được. Mình đang đọc Thần Thoại Hy Lạp nhưng vì là bị đọc để viết bài nên cũng không hứng thú gì lắm, vài đoạn còn thấy khó hiểu nhưng đọc bài bạn viết cảm giác rất cuốn hút. Cảm ơn bạn nhiều nhé.

    Trả lờiXóa